การแบ่งประเภทโคมตามการใช้งาน

								

การแบ่งประเภทโคมตามการใช้งาน

โคมที่นิยมใช้กันในปัจจุบันของชาวล้านนาสามารถแบ่งตามลักษษณะการใช้งานได้แก่ โคมค้าง โคมลอย และโคมผัด 1. โคมค้าง โคมค้าง คือ โคมที่จะต้องติดตั้งหรือแขวนไว้บนค้างหรือที่สูง ดวงโคมที่นำมาติดตั้งค้างนี้ มักทำโครงด้วยไม้ไผ่ปะด้วยกระดาษ เป็นโคมทรงกลม หักมุมที่เรียกกันว่า โคมรังมดส้ม มีประทีป หรือเทียนจุดให้แสงสว่าง ทั้งนี้อาจทำเป็นรูปอื่นอย่างรูปหมี รูปไก่ รูปนกยูง รูปดาวห้าแฉก รูปเครื่องบิน รูปจรวด ก็อาจทำได้ตามที่เห็นว่างาม และยังอาจใช้โคมแบบญี่ปุ่น หรือจีนมาทำโครงค้างก็ได้อีกด้วย ค้างโคม คือ ที่แขวนหรือติดตั้งโคมนั้นมักเป็นเสา หรือหลักที่ทำด้วยไผ่ มีกิ่งยื่นออกมา สำหรับแขวนโคม ซึ่งการแขวนนั้นอาจใช้เชือกผูกที่โคมแล้ว ชักขึ้นไปติดอยู่กับกิ่งของค้างโคม การจุดโคมค้างนี้นิยมทำกันอย่างมากในเทศกาลยี่เพง (อ่าน "ยี่เป็ง") คือ วันเพ็ญเดือนยี่ ซึ่งตรงกับวันเพ็ญเดือนสิบสองของไทยกลาง ในวันนั้นจะมี การจุดประทีปโคมไฟรวมทั้งบอกไฟดอก คือดอกไม้เพลิง บอกไฟดาว คือพลุที่ยิงขึ้นไปเห็นเป็นดาวตกจากท้องฟ้า พร้อมทั้งบอกไฟ หรือดอกไม้ไฟชนิดอื่นๆ อีกเป็นอันมากในตอนพลบค่ำของวันยี่เพงนั้น จะมีการเทศน์จากคัมภีร์ ชื่อ อานิสงส์ผางประทีป เมื่อจบแล้วก็จะจุดโคมไฟ ตามบ้านเรือนขึ้นพร้อมกัน โคมรังมดส้ม เป็นโคมค้างที่ใช้ประดับตกแต่งสถานที่ให้งดงามยามกลางคืน ซึ่งอาจแยกเป็นสองส่วน คือส่วนที่กำเนิดแสงสว่าง และส่วนครอบที่ สร้างความสวยงาม ซึ่งส่วนที่ให้ความสว่างนั้นอาจเป็นประทีปเทียนไข หรือไฟฟ้าก็ได้ ส่วนที่เป็นโครงครอบนั้นจะใช้ไม้ไผ่เหลาทำเป็นทรงกลม หักมุมขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 30 เซนติเมตร โดยหักมุมเป็น 16.24 หรือ 36 เหลี่ยมตามต้องการ ผูกตรึงด้วยด้ายให้แน่นหนาแล้วปิดด้วย แล้วปิดด้วยกระดาษสา หรือกระดาษแก้วสีต่างๆโดยรอบ ยกเว้นส่วนบนที่เปิดให้เป็นช่องระบายควัน และด้านข้างช่องหนึ่งจะมีกระดาษปิดเฉพาะส่วนบน เพื่อให้สามารถเปิดเพื่อวางหรือจุดประทีป หรือเทียนไขสำหรับโคมดวงนั้นได้ ด้านล่างซึ่งเป็นที่วางประทีป หรือเทียนไขนั้นอาจทำด้วยไม้ กระดาษแข็งหรือวัสดุอื่นที่สามารถรองรับน้ำหนักดังกล่าว ทั้งนี้ส่วนที่เป็นช่องระบายควัน อาจทำกระบังรูปสามเหลี่ยมทรงสูงล้อมช่องนั้นเพื่อความสวยงามก็ได้ และกระดาษซึ่งใช้ช่องปิดเพื่อวางประทีป หรือเทียนไขนั้น นิยมทำให้ยาวห้อยลงมา เพื่อถ่วงน้ำหนักและเพื่อความสวยงาม ส่วนด้านล่างของโคมรังมดส้มนี้อาจมีการใส่หางที่ตัดเป็น ลวดลายสวยงามประดับก็ได้เช่นกัน ทั้งนี้อาจตัดกระดาษสีอื่นทำเป็นลวดลายประดับโคม โดยทั่วไป เพื่อความสวยงามอีกก็ได้ สำหรับโคมรังมดส้ม ที่ใช้หลอดไฟฟ้าเป็นตัวกำเนิดแสงสว่างนั้น บางคนอาจทำรังมดส้มห้อยต่อกัน 3-5 อัน หรือมากกว่านั้นก็มี

โคมแขวน เป็นโคมที่ทำเพื่อบูชาพระ มีหลายรูปทรง เช่น โคมบาตรพระ โคมรูปดาว โคมตะกร้า และโคมรูปธรรมจักร ซึ่งหมายถึง ความแจ้ง ในธรรม จะใช้ในงานยี่เป็ง หรือวันตั้งธรรมมหาชาติ ใช้สำหรับแขวนไว้ในโบสถ์ หรือวิหาร ศาลา และตกแต่งบ้านเรือนให้แสงสว่างไสว สวยงามก็ได้

โคมลอย โคมลอย เป็นคำที่ใช้ภายหลัง นิยมใช้เรียกเครื่องเล่นทำด้วยกระดาษ ลักษณะเป็นถุงขนาดใหญ่ ใช้ลมร้อนบรรจุภายในให้ลอยขึ้นไปได้ เดิมเรียกว่า ว่าวลม (อ่าน "ว่าวฮม") หรือว่าวตะวัน

โคมลอย เป็นโคมที่ทำจากไม้ไผ่สานเป็นวงกลม แล้วประดับประดาด้วยกระดาษ ว่าว มีขนาดใหญ่เชื่อกันว่าการลอยโคมขึ้นไปบนท้องฟ้า นั้นเป็นการลอยเคราะห์ ลอยนาม เป็นการทำให้ทานอีกลักษณะหนึ่ง คือ จะเขียนตัวหนังสือไว้ในโคมลอยว่าใครเก็บโคมได้ให้มารับเงิน ตามที่บอกไว้ หรืออาจจะใส่เงินไปในโคมนั้นก็ได้ เพื่อให้คนที่เก็บโคมได้นำเงินไปใช้

โคมผัด โคมผัด เป็นโคมหมุน โดยใช้ความร้อนจากควันเทียน 2 ชั้น ด้วยกัน ชั้นในจะมีแกนซึ่งฝนเป็นลักษณะเข็มตั้งวางไว้ และจะมีลวดลาย แปะติดอยู่บนกระดาษ เช่น ลวดลาย 12 ราศี เวลาหมุน ลวดลายจะปรากฎที่ชั้นนอกคล้ายกับหนังตะลุง โคมผัดจะตั้งไว้ที่วัด และเคลื่อน ย้ายไม่ได้ โคมผัด คือโคมที่หมุนได้ ซึ่งคล้ายกับที่ทางภาคกลางเรียกว่า โคมเวียน โคมนี้ทำเป็นรูปทรงกระบอกขนาดกว้างประมาณ 50 เซนติเมตร สูงประมาณ 70 เซนติเมตร หุ้มด้วยกระดาษสา หรือกระดาษว่าวสีขาว อาจทำเป็นสองชั้น หรือชั้นเดียวก็ได้  ปากทำครอบสองชั้นแล้ว ชั้นในจะมีภาพต่างๆ พองาม มีสายหรือ ชี้โยงจากกรอบเข้าหาแกนกลางซึ่งทำเป็นตุ่มใส่ไว้ในก้นถ้วย ปิดแถบกระดาษผ้า กับสายหรือซี่นั้น โดยไห้มีมุม และระยะที่ลงตัว เมื่อจุดเทียนที่ตั้งไว้กลางโคมนั้น ความร้อนจากเปลวเทียนจะไปแถบกระดาษ และจะผลักให้ส่วนที่เป็น โครงครอบนั้นให้ผัด คือ หมุนไปเรื่อยๆ เงาของภาพที่ปิดไว้จะส่องไปกระทบกับครอบชั้นนอก สร้างความเคลื่อนไหวด้วยแสงและเงาได้ ในระดับหนึ่ง
สินค้าล้านนามากมายราคาย่อมเยาว์ให้เลือกสรรค์ กับที่นี่ "ล้านนาเวย์"
www.lannaway.com, www.lannawaypro.com, www.lannaway.webiz.co.th

หมวดสินค้า




Lannaway Work Gallery

ตรวจสอบสถานะสิ่งของส่งทางไปรษณีย์
ธนาคารกสิกรไทย
ธนาคารกรุงเทพ
ธนาคารกรุงศรีอยุธยา
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
Free counters!

    Lannaway (ล้านนาเวย์)
Copyright © 2011 Lannaway Chiangmai Thailand
powered by info@lannaway.com

โหลดหน้านี้ใช้เวลา : 0.0225 seconds [sitemap]